ĐÓNG GÓP TO LỚN VỀ CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ TỔ CHỨC CÁCH MẠNG CỦA QUẦN CHÚNG, HIỆN THỰC HÓA ĐƯỜNG LỐI ĐẤU TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP DÂN TỘC
Chỉ trong một thời gian ngắn, từ tháng 7/1930 đến đầu tháng 10/1930, trong tình hình bị địch truy lùng gắt gao, đồng chí Trần Phú vẫn cải trang đi khảo sát thực tế ở địa phương, đồng thời dự thảo văn kiện của Đảng. Trong điều kiện làm việc khó khăn, di chuyển địa điểm nhiều lần, nhưng đồng chí đã trực tiếp dự thảo nhiều văn kiện, chỉ đạo biên soạn hàng loạt văn kiện quan trọng của Đảng để chỉ đạo phong trào cách mạng nước ta và định hướng bước phát triển đi lên của cả dân tộc.
Dưới sự chủ trì của đồng chí Trần Phú, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ nhất họp tháng 10/1930 tại Hương Cảng (Trung Quốc), cùng với việc thông qua Luận cương chính trị, Hội nghị đã thảo luận và thông qua nhiều văn kiện quan trọng, liên quan trực tiếp đến công tác tổ chức của Đảng, công tác dân vận, công tác mặt trận đặt nền móng cho việc hình thành một số tổ chức quần chúng quan trọng. Đồng chí Trần Phú rất quan tâm đến công tác xây dựng các tổ chức quần chúng, đã cùng Ban Chấp hành Trung ương Đảng trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tổ chức Mặt trận, Công hội, Nông hội, Hội Phụ nữ, Hội Cứu tế, Đoàn Thanh niên cộng sản…
Sau khi Hội nghị Trung ương chính thức bầu đồng chí Trần Phú làm Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, trên cương vị Tổng Bí thư, Trưởng Ban Công vận Trung ương, Ông đã có những đóng góp to lớn trong việc xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đặc biệt tranh thủ mọi điều kiện để trang bị lý luận Mác - Lênin cho cán bộ, đảng viên. Trần Phú cùng Ban Thường vụ Trung ương Đảng quyết định ra tờ báo Cờ Vô sản, cơ quan ngôn luận Trung ương của Đảng; Tạp chí Cộng sản, cơ quan lý luận của Đảng; chỉ đạo lập Hội Phản đế đồng minh, chỉnh đốn Nông hội đỏ, chống chính sách khủng bố trắng, chống âm mưu thâm độc của kẻ thù buộc nông dân ra đầu thú. Với sự quan tâm theo dõi chặt chẽ, chỉ đạo sát sao của đồng chí Trần Phú và Ban Thường vụ Trung ương Đảng trong thời kỳ 1930-1931, khí thế phong trào cách mạng của quần chúng nhân dân trong cả nước đã bùng lên mạnh mẽ. Tổ chức Nông hội đỏ phát triển nhanh chóng, đội ngũ hội viên năm 1931 lên tới 64.000 người. Tại một số tỉnh và thành phố lớn như Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định, Hà Nội, Nghệ An, Hà Tĩnh, Mỹ Tho, Bến Tre, Quảng Ngãi, vùng mỏ Quảng Ninh… những cuộc biểu tình và bãi công của công nhân diễn ra liên tiếp. Bộ Tham mưu tối cao của Đảng đặt tại Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định, do Tổng Bí thư Trần Phú đứng đầu đã thực hiện sứ mệnh lịch sử, tạo ra cao trào cách mạng 1930-1931 mà đỉnh cao là Xôviết Nghệ Tĩnh.